11.03.2025
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 24/100
Na początku XX wieku ważnym elementem muzycznej układanki był Richard Strauss. Niemiecki kompozytor jest postacią kontrowersyjną nie tylko na polu muzycznym, bowiem wielu do dzisiaj nie wybaczyło mu flirtu i zgniłych kompromisów z hitlerowska III Rzeszą. Tym razem skupię się jednak na jego wkładzie w rozwój języka muzycznego na polu opery.
12.11.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 23/100
19.10.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 22/100
Kontynuujemy tropy modernistyczne w twórczości Mahlera. Tym razem skupimy się na rozwoju praktyki wykonawczej. Na tym polu rola austriackiego kompozytora była szczególnie istotna. Ciekawe jest porównanie reguł wypracowanych na początku XX wieku z tymi, które obowiązywały w czasach baroku i klasycyzmu. Niejeden słuchacz zapewne mocno się zdziwi...
18.09.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 21/100
Jako że w tym przypadku mamy do czynienia z muzycznym gigantem, postanowiłem poświęcić mu nieco więcej miejsca. Przeciętnemu bywalcowi filharmonii Mahler jawi się jako monumentalny twórca symfonii. Nie ma w tym nic dziwnego, wszak jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców w obrębie tej formy.
16.08.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 20/100
Prawdopodobnie to ostatnie spotkanie z włoskim kompozytorem w tym cyklu. O ile poprzednicy udatnie lawirowali między tradycjonalizmem a nowoczesnością, to ten zdecydowanie jest zaliczany do świata awangardy. Był jednym z tych, którym marzył się nowy język muzyczny. Jego twórczość od samego początku wywoływała kontrowersje. Nic w tym dziwnego, bo nawet obecnie wydaje się wielce osobliwa.
9.07.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 19/100
Najbliższe trzy stacje naszej podróży są związane z Półwyspem Apenińskim. Wprawdzie żadna z postaci, które mam zamiar Wam przybliżyć, nie należy do absolutnych gigantów muzyki XX wieku, rozpoznawalnych bez trudu przez wszystkich melomanów, jednak są na tyle znaczące, że trudno je ominąć.
13.06.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 18/100
Drzewiej Busoni bardziej był kojarzony ze sztuką wykonawczą niż kompozytorską. Za życia cieszył się sławą wybitnego wirtuoza, był ceniony za kreatywne podejście do fortepianu. Uznanie zyskały jego interpretacje muzyki Jana Sebastiana Bacha. Kompozycje Busoniego przez wiele lat były zapomniane. Wprawdzie w latach 80. XX wieku mieliśmy do czynienia z lekkim ożywieniem zainteresowania jego dorobkiem artystycznym, jednak obecnie nie zanosi się na to, aby coś miało się radykalnie zmienić.
7.05.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 17/100
Twórcom znaczącym, wyrastającym zdecydowanie ponad przeciętność poświęcę więcej miejsca. Tak jest właśnie w przypadku najwybitniejszego kompozytora hiszpańskiego w XX wieku. W drugiej części skupię się przede wszystkim na jego dwóch najważniejszych kompozycjach.
7.04.2024
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 16/100
Tym razem czas na najbardziej znanego kompozytora z Półwyspu Iberyjskiego. Jego twórczość jest wizytówką muzyki hiszpańskiej. Muzyka de Falli często rozbrzmiewa nie tylko w jego ojczyźnie, ale także wielu krajach na całym świecie. W Polsce jest twórcą znanym i lubianym, o czym niejednokrotnie miałem okazję się przekonać.
7.03.2024
Kolejny raz szukamy różnych ścieżek, którymi można dotrzeć do jakże odmiennej muzycznej krainy. Punktem startu jest szeroko pojęty postępowy rock i jazz, natomiast etapem końcowym świat muzyki współczesnej Krzysztofa Pendereckiego. Tym samym nadarza się sposobność poznania jego twórczości. Z mojej strony jest to jedna z prób budowania mostów między różnymi gatunkami muzycznym.
22.02.2024
W pierwszej części, oprócz niezbędnego wstępu, pojawiła się jazda obowiązkowa - dwa sztandarowe dzieła naszego słynnego kompozytora. Wszystkie prezentacje w drugiej i trzeciej części będą miały osobliwy klucz. Należy podejść do niego z należytym dystansem.
7.02.2023
Pendereckiego słucham od dawna. Muszę przyznać, że jest to jeden z moich ulubionych kompozytorów XX wieku. Bynajmniej, nie daję mu żadnych forów ze względu na narodowość. Bez wątpienia była to wybitna postać muzyki współczesnej. Wedle mojego przekonania jego twórczość ciągle jest zbyt mało znana w kręgach osób, które interesują się ambitniejszymi odmianami szeroko pojętej muzyki rockowej. Mam nadzieję, że niniejszy tekst oraz dwa kolejne będą kroplami, które drążą skałę.
8.01.2023
Jaki reżyser filmowy w mistrzowski sposób łączył obraz z muzyką? Jednym z pierwszych nazwisk, które od razu przychodzi na myśl to Kubrick. Szczególnie takie obrazy, jak: „2001: A Space Odyssey”, „A Clockwork Orange”, „Barry Lyndon” i „The Shining”.
23.12.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 14/100
Dotychczasowe części cyklu były w małym stopniu spersonifikowane, ponieważ skupiłem się na różnych zjawiskach muzycznych, które konstytuowały estetykę modernizmu. Począwszy od tego odcinka będzie już obowiązywać inna forma. Zdecydowanie dominować będą teksty poświęcone wybitnym przedstawicielom modernizmu. Słowem - trzymając się tytułu - skupimy się na twórcach, ich dziełach oraz innowacjach, które dokonali.
13.11.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 13/100
Walor „postępu”, „oryginalności”, „inności” był w dobie modernizmu wielce pożądanym elementem. Innowacyjność to szalenie istotna kwestia. Bez niego nie byłoby postępu w muzyce. Nie oznacza to jednak, że innowatorskie dzieło ex definitione musi być dla słuchacza frapujące.
9.09.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 12/100
Nowa Muzyka nierzadko była dość hermetyczna, co miało swoje konsekwencje. Świadectwem tego były choćby wspomniane w poprzedniej części cyklu incydenty w czasie prezentacji muzyki. Logika wydarzeń była nieuchronna - nurty awangardowe stopniowo były spychane na margines życia muzycznego.
8.08.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 11/100
W pierwszych dekadach XX wieku relacje na linii postępowy kompozytor - słuchacze stają się coraz bardziej napięte. Kolejny odcinek związany z percepcją Nowej Muzyki mógłby być dobrą pożywką dla różnej maści śmieciowych czasopism. Awantury, bójki, wyzwiska... Bynajmniej nie chodzi o stadiony piłkarskie, ale sale koncertowe.
26.05.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 9/100
Tym razem pochylimy się nad problemem postępującej marginalizacji współczesnej muzyki artystycznej. Ponieważ ów proces swój początek miał właśnie w okresie modernizmu, spróbujemy przyjrzeć mu się bliżej. Problem jest szeroki i skomplikowany, dlatego powrócimy do niego w innym ujęciu w kolejnych częściach tego cyklu.
28.04.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 8/100
W dzisiejszym wątku pojawi się dużo nazwisk i pojęć, być może dla niektórych z Was mało znanych. Nie trzeba się tym zrażać, ponieważ w kolejnych częściach stopniowo będziemy się im bliżej przyglądać. Już na konkretnych przykładach w twórczości danego kompozytora.
12.04.2023
MODERNIZM - TWÓRCY, DZIEŁA, INNOWACJE (1890-1930) 7/100
We wcześniejszych częściach szukałem różnych antecedencji modernizmu w epoce romantyzmu i neoromantyzmu. Teraz czas, aby przejść do właściwego tematu. Zaczniemy od sześcioczęściowego segmentu, w którym pojawi się kilka kluczowych zagadnień. Skupimy się na ogólnym ujęciu modernizmu oraz problemach z jego recepcją.